Startup Challenge | Koken zonder gas

Om te voldoen aan de ambitie dat Nederland in 2050 klimaatneutraal is, moeten komende jaren alle zeven miljoen woningen in Nederland worden aangesloten op een duurzaam energiesysteem. Een energiesysteem waarin fossiele brandstoffen, zoals aardgas, moeten plaatsmaken voor duurzaam opgewekte energie. Van energiebronnen die niet opraken en de planeet niet uitputten of vervuilen. De huidige opties om woningen van warmte te voorzien zijn: met duurzaam gas, met een warmtenet of elektrisch met een warmtepomp. Hoewel het de bedoeling is woningen hiermee warm te houden, worden veel bewoners nog niet warm van deze opties. En dat begint al in de keuken. Het koken op aardgas heeft voor menigeen de voorkeur, we zijn verknocht geraakt aan het blauwe vlammetje onder de pan.

Toch wordt van bewoners gevraagd om een rol te gaan spelen in de keuze voor een van de alternatieven. En hier al mee te starten door de wijze waarop zij koken, te veranderen. De overstap naar een alternatief voor koken op aardgas, vergt wel investeringen die er niet om liegen.

Wij zijn op zoek naar startups die deze groep huishoudens een (financieel) interessant aanbod kunnen doen om de overgang van koken op aardgas naar elektrisch koken te faciliteren en/of deze beweging vanuit een sociaal oogpunt te stimuleren. Is er een perspectief denkbaar waar bewoners wel warm van worden, en waar zij zelf ook van harte in willen investeren?

Achtergrond
Afgelopen jaar heeft Stedin vier verschillende voorbeelden gezien waarbij een vastgoedeigenaar bij haar renovatiewerkzaamheden wel de warmtevraag verduurzaamt, bijvoorbeeld door het huishouden te verwarmen met behulp van een warmtepomp, maar het koken op gas in stand houdt. Bij twee van deze voorbeelden is een geheel gasnet vervangen om het koken op aardgas te faciliteren. Bij de andere twee projecten was de vervangingsopgave van het gasnet op dat moment nog niet opportuun. Het in stand houden van een aardgasnetwerk enkel voor koken is niet wenselijk in de transitie naar een klimaatneutraal land.

Er zijn diverse redenen waarom de overgang naar gasloos koken moeilijk verloopt. Allereerst heerst er een sentiment rondom koken op gas. Het is onderdeel van het kookritueel dat in de diverse culturen een gevoel van huiselijkheid heeft gekregen. Er heerst daarnaast een negatief beeld over elektrisch of inductie koken. Vanuit financieel oogpunt is de overstap eveneens (nog) niet voor de hand liggend. Bij de vervanging van de gaskookplaat is de initiële investering om over te stappen op bijvoorbeeld een inductieplaat groter dan de keuze voor een nieuw gasfornuis. Mede door het aanpassen van de keuken, de groepenkast en de aanschaf van nieuwe pannen. Echter als een woning alleen nog aangesloten is op het aardgasnetwerk voor het koken, omdat de warmtevoorziening op een andere manier wordt voorzien, dan ontstaat er mogelijk een positieve businesscase om over te stappen. Door de gasaansluiting af te sluiten, betaalt de bewoner geen maandelijkse kosten voor deze aansluiting (zoals vastrecht) meer aan de netbeheerder waardoor de initiële investering binnen de levensduur kan worden terugverdiend. (zie rapport ‘Uitfaseren aardgas in de gebouwde omgeving’).

Een aantal woningbouwcoöperaties zijn zich bewust van deze positieve businesscase en bieden hun huurders de mogelijkheid om over te gaan op gasloos koken. Dit doen zij door het kosteloos plaatsen van een inductieplaat, aanpassen van de groepenkast en het vervangen van de pannen. De huurder wordt hierbij volledig ontzorgd en de coöperatie vraagt een deel van de financiële voordelen van de huurder terug in de vorm van hogere servicekosten.

De uitdaging
De overgang naar gasloos koken voor bewoners die alleen gas hebben om op te koken, lijkt kleiner dan voor bewoners waarvan de woning met aardgas wordt verwarmd én die op aardgas koken. Het is naast sentiment ook een hoop werk; aanpassen van de keuken, de groepenkast, eventueel de energieaansluiting en.. nieuwe pannen. Daarnaast is het op financieel vlak voor veel mensen onwenselijk om de eigen (spaar)rekening aan te moeten spreken, ook in die gevallen waar de investering zichzelf terugverdient.

Meer informatie en meedoen op Starthubs.co

Wat is er te winnen?

De startup met de beste pitch ontvangt een tegemoetkoming in het opstartgeld (maximaal €30.000,-) om tot een schaalbare propositie te komen.
Het bieden van een of meerdere pilot mogelijkheden op plekken waar het gasnet vervangen moet worden.
De kans om de propositie uit te rollen in het verzorgingsgebied van Stedin.
Stedin kan helpen om de startup in verbinding te brengen met eventuele partners (woningbouwcorporaties, andere netbeheerders).
Ondersteuning bij duiden marktpotentieel door via open data kenbaar te maken welke woningen aangesloten zijn op een collectief warmtenet waarbij de gasaansluiting waarschijnlijk alleen gebruikt wordt voor koken. Huidige marktpotentieel welke direct financieel voordeel kan hebben van een overstap is ingeschat op ca 200.000 woningen/appartementen (huur +particulier). Dit potentieel neemt toe naarmate er meer woningen over stappen op duurzame warmte.

Waar zijn we naar op zoek?
Wij zijn op zoek naar startups die deze groep huishoudens een (financieel) interessant aanbod kan doen om de overgang van koken op aardgas naar elektrisch koken te faciliteren en/of deze beweging vanuit een sociaal oogpunt te stimuleren. Is er een perspectief denkbaar waar bewoners wel warm van worden, en waar zij zelf ook van harte in willen investeren?

Voorwaarden deelname